fbpx

erikvanderlinden

About Erik Vanderlinden

This author has not yet filled in any details.
So far Erik Vanderlinden has created 28 blog entries.

Opiniestuk : Ceci n’est pas une pipe.

Dankzij René Magritte is België het land van het surrealisme. Maar soms is het ook een surrealistisch land. Dat blijkt nog maar eens met betrekking tot composteerbaar bioplastic. Mensen feliciteren ons omdat wij met onze CompostBag® producten een mooi alternatief hebben voor het verguisde plastic. In één adem verwachten ze bovendien dat wij momenteel heel succesvol zijn. Maar dan moet ik ze zeggen dat dat in de praktijk nogal tegenvalt. Waarom? Dat leg ik je zo uit.

Bioplastic is toch ook plastic ?

Ja, dat krijgen wij inderdaad te horen als we trachten onze producten aan de man te brengen. Vooral in de retailsector, waar nogal snel grote en ferme uitspraken zijn gedaan in de zin van : “wij gaan alle plastic (verpakkingen) bannen”, botsen we op deze muur. “En plastic is niet duurzaam”, wordt er dan doorgaans nog aan toegevoegd.

Hoe zit dat nu? Is bioplastic ook plastic? Is het allemaal zand strooien in de ogen van de consument ?

Wel, het composteerbare materiaal, gemaakt uit hernieuwbare bronnen, dat The Compost Bag Company gebruikt om haar producten mee te maken, is zeker een kunststof. Ze komt niet ‘as such’ voor in de natuur. Dat heeft dat materiaal gemeen met de traditionele plastics, ja.

Maar voor het overige kunnen de verschillen niet groter zijn. Het grote probleem met de traditionele plastics is dat ze niet vergaan. Of pas na ettelijke honderden jaren. Ons materiaal verdwijnt in een industriële composteerinstallatie binnen enkele weken volledig op natuurlijke wijze. Het wordt letterlijk opgegeten door micro-organismen. En daarbij blijven er geen microplastics of zware metalen achter. Dat alles wordt gecertificeerd volgens de Europese norm EN13432 en zie je op het product door het OK Compost logo.

De traditionele plastics komen quasi volledig uit fossiele bron : petroleum, aardgas, steenkool. Maar ons materiaal wordt gemaakt op basis van planten, die elk jaar opnieuw opgroeien en geoogst worden. Daarom noemt men zo’n materiaal ‘hernieuwbaar’. Een belangrijke plant voor ons materiaal is de kardoendistel. Dit endemisch onkruid in het Middellandse zeegebied groeit op marginale, niet voor voedingslandbouw geschikte terreinen, en vereist noch irrigatie, noch bemesting. Het project om uit deze distels kunststof te maken is een veelvoudig gelauwerd voorbeeld van duurzaamheid. Een andere component van ons materiaal wordt gewonnen uit suikerbietenpulp, een afvalproduct uit de agro-industrie.

Wel ? Zo is het bioplastic dat The Compost Bag Company gebruikt toch wel heel verschillend van traditionele plastics. Vindt je ook niet ?

Zijn papier of katoen geen betere alternatieven ?

Één ding is zeker : papier en katoen worden gepercipieerd als ‘natuurlijke’ materialen, wat dan weer als ‘duurzamer’ wordt aanzien. Maar klopt dat allemaal wel in de realiteit ?

Katoen is een ongelooflijke waterzuiper. De teelt vergt tot wel 11.000 liter water per kilogram katoen. En dat meestal in gebieden waar de bevolking gebukt gaat onder chronische tekorten aan drinkwater, zoals Indië. Bovendien gaan 25% van alle pesticiden die op deze wereld worden gemaakt naar de katoenteelt, en 20% van alle herbiciden. Alsof dat nog niet genoeg is, wordt katoen in de meeste gevallen tot producten verwerkt in ‘sweat shops’ in landen waar uitbuiting en kinderarbeid schering en inslag zijn.

Om kwaliteitspapier te maken, moeten houtvezels tot een papje gekookt worden. Dat proces verbruikt veel water en energie. Maar het grootste effect op het milieu zit in de logistiek. Om één oplegger bioplastic zakjes voor groenten en fruit te vervangen door een zelfde aantal papieren zakjes heb je 3 tot 4 opleggers nodig. En dat met de bestaande verkeerscongestie ! Maar ook tot 4 keer meer opslagruimte en tot 4 keer meer handling. Bovendien zijn de zakjes niet doorzichtig, wat de controle aan de kassa van de supermarkt bemoeilijkt. De eerste gevallen van winkeldiefstal (bv. lipstick onder een aantal appels) als gevolg hiervan zijn reeds gemeld.

Laat je niet in de luren leggen.

De boodschap is dus duidelijk : laat je niet in de luren leggen. Het is niet omdat het er ‘natuurlijk’ of ‘duurzaam’ uitziet, dat het dat ook is. Kijk steeds naar alle (of zoveel mogelijk) aspecten als je je opinie bepaalt.

Bioplastic is ook plastic. En papier en katoen zijn duurzamere alternatieven. Yeah, right!  Laat je niet in de luren leggen. Ga niet enkel op je gevoel af als je je opinie bepaalt.

Opinion : Ceci n’est pas une pipe.

Grâce à René Magritte, la Belgique est la terre du surréalisme. Mais parfois, c’est aussi un pays surréaliste. Cela se vérifie encore une fois pour les bioplastiques compostables. D’un part, les gens nous félicitent car, avec nos produits CompostBag®, nous avons une belle alternative au plastique décrié et ils attendent que nous ayons actuellement beaucoup de succès. Mais, je dois leur dire que la pratique est plutôt décevante. Pourquoi ? Je vous l’explique.

Le bioplastique, c’est quand-même aussi du plastique, n’est-ce pas ?

Oui, on nous fait effectivement cette reproche lorsque nous essayons de commercialiser nos produits. Nous sommes confrontés à ce mur en particulier dans le secteur de la grande distribution, où des déclarations publiques assez fortes ont été faites dans le sens de : “nous allons interdire tout le (emballage) plastique”. “Et le plastique n’est pas durable”, y est généralement ajouté.

Mais, quelle est la réalité? Le bioplastique est-il aussi du plastique? Est-ce que toute cette affaire « bio » seulement de la poudre, jettée aux yeux du consommateur?

Eh bien, le matériau compostable, fabriqué à partir de sources renouvelables, que The Compost Bag Company utilise pour fabriquer ses produits, est certainement un produit artificiel. Il n’est pas retrouvé «en tant que telle» dans la nature. Cela, ce matériau a en commun avec les plastiques traditionnels, effectivement.

Mais à part cela, les différences ne peuvent être plus grandes. Le gros problème des plastiques traditionnels est qu’ils ne périssent pas. Ou seulement après plusieurs centaines d’années. Notre matériau disparaît complètement et d’une façon naturelle en quelques semaines dans un compostage industriel. Il est littéralement « mangé » par les microorganismes. Et il ne laisse pas de traces microplastiques ou de métaux lourds. Tout cela est certifié conforme à la norme européenne EN13432 et peut être retrouvé sur chaque produit à travers le logo OK Compost.

Les plastiques traditionnels proviennent presque entièrement de sources fossiles: pétrole, gaz naturel, charbon. Mais notre matériau est fabriqué à partir de plantes, qui grandissent et sont récoltées chaque année. C’est pourquoi il s’appelle ‘renouvelable’. Le chardon est une plante importante pour notre matériau. Cette mauvaise herbe endémique de la Méditerranée pousse sur des zones marginales qui ne conviennent pas à l’agriculture alimentaire et ne nécessite ni irrigation ni fertilisation. Le projet de fabrication de bioplastique à partir de ces chardons est vraiment exemplaire en termes de durabilité. Un autre composant de notre matériau est extrait de la pulpe de betterave à sucre, un déchet de l’industrie agroalimentaire.

Alors? Le bioplastique utilisé par The Compost Bag Company est très différent des plastiques traditionnels. Vous ne pensez pas?

Le papier ou le coton ne sont-ils pas de meilleures alternatives?

Une chose est certaine: le papier et le coton sont perçus comme des matériaux «naturels», ce qui à son tour est considéré comme «plus durable». Mais est-ce que tout cela est vrai dans la réalité?

Le coton est un suceur d’eau incroyable. Sa culture nécessite jusqu’à 11 000 litres d’eau par kilogramme de coton. Et cela généralement dans les zones où la population souffre de pénuries chroniques d’eau potable, comme en Inde. En outre, 25% (!) de tous les pesticides fabriqués dans le monde vont à la culture du coton et 20% (!) de tous les herbicides. Comme si cela ne suffisait pas, le coton est dans la plupart des cas transformé en produits dans des «ateliers de sueur» dans des pays où l’exploitation des ouvriers et le travail des enfants sont monnaie courante.

Pour fabriquer un papier de qualité, les fibres de bois doivent être cuites en une pâte. Ce processus consomme beaucoup d’eau et d’énergie. Mais le plus gros impact sur l’environnement est dans la logistique. Pour remplacer une semi-remorque de sacs bioplastiques pour fruits et légumes par le même nombre de sacs en papier, vous avez besoin de 3 à 4 remorques. Et cela avec les embouteillages existants! Mais aussi jusqu’à 4 fois plus d’espace de stockage et jusqu’à 4 fois plus de manipulation. De plus, les sacs ne sont pas transparents, ce qui rend difficile la vérification à la caisse du supermarché. Les premiers cas de vol (p. ex. du rouge à lèvres caché en-dessous d’un certain nombre de pommes) ont déjà été rapportés.

Ne vous laissez pas emballer.

Le message est donc clair: ne vous laissez pas berner. Ce n’est pas parce que cela a l’air « naturel » ou « durable » que c’est aussi le cas. Étudiez toujours tous les aspects (ou autant que possible) avant de déterminer votre opinion.

Ja, bioafbreekbare plastics zijn de oplossing… voor sommige toepassingen

Zaterdag 2 juni was The Compost Bag Company te gast bij VRT in het programma “De Markt”. Daarin werd er onder andere gedebatteerd over bioafbreekbare plastics. Meer bepaald: zijn bioafbreekbare plastics de oplossing voor de plastic­vervuiling?

Voor wie de uitzending heeft gemist: je kan ze herbekijken via deze link.

De nodige aandacht

Als CEO van The Compost Bag Company ben ik zeer tevreden dat dit onderwerp stilaan de nodige aandacht krijgt. Allereerst is er nog te veel verwarring omtrent de definitie van het begrip bioafbreekbaar. Vorige week hebben wij dit nog helder toegelicht op onze blogpagina. Daarnaast staat de markt ook meer en meer onder druk om een waardig alternatief te bieden voor de traditionele plastics.

Tijdens het interview met Edwin kwam dit zeer duidelijk aan bod. In de nabespreking komen nog twee andere meningen ter sprake, waar ik graag even mijn licht op laat schijnen.

The Compost Bag Company gaat volledig akkoord met de opmerking van Olivier Beys. Wij pretenderen ook niet dat onze producten alles zaligmakend zouden zijn. Maar voor specifieke toepassingen, zoals groenten- en fruitzakjes, zijn composteerbare zakjes uit hernieuwbare bron momenteel wél het best beschikbare alternatief. Bovendien met een onmiddellijk effect op de plasticverontreiniging van het GT-afval en bijgevolg de opstapeling van microplastics in de bodem. Er is eigenlijk geen goede reden te bedenken om dat niet onmiddellijk veralgemeend in te voeren.

Wat als de kost groter wordt dan de opbrengst?

Dhr. Buurman spreekt voor de recyclage-industrie en zijn opmerking is te begrijpen. Hij is vooral zeer beducht voor verontreiniging van zijn inkomende afvalstromen door onder meer “fake” bio-producten zoals oxo-degradeerbare plastics. Dat zou zijn hele waardeketen om zeep helpen. Maar wat te zeggen van het feit dat plastics ook niet ten eeuwigen dage gerecycleerd kunnen worden ?

Na 7 à 8 keer is de materiaalstructuur zo gedegenereerd en komt de functionaliteit in het gedrang. Sowieso zal 100% recyclage niet mogelijk zijn, er zal altijd een reststroom zijn. Bijvoorbeeld van plastics die zodanig verontreinigd zijn, zoals met voedselresten, dat ze niet op een economisch rendabele manier kunnen verwerkt worden. De recyclagekosten overstijgen de potentiële opbrengsten ruimschoots.

Is er leven na China?

Tot eind 2017 verscheepte men dit afval naar China : uit het oog, uit het hart. Maar sinds China dit verontreinigd afval weigert, moeten we zelf een oplossing vinden. Organische recyclage van die met voedsel verontreinigde (composteerbare) plastic verpakkingen, samen met het GFT, tot een waardevol compost kan een valabele oplossing zijn. Want compost verrijkt de bodem, zodat planten beter groeien. En uit planten kan men met bioraffinage grondstoffen voor nieuwe plastic verpakkingen halen.

Dat is ook circulaire economie en staat de materiaalrecyclage niet in de weg. Belangrijk is dat de overheid zorgt voor duidelijkheid, bijvoorbeeld in normering, identificatie van de producten en educatie van de bevolking.

Erik Vanderlinden

Een nieuwe lente, een nieuw geluid

En dit jaar is het nieuwe geluid “Mei Plasticvrij”. Als producent van kunststofverpakkingen, wil ik benadrukken dat ik dit een super goede actie vind, één die terecht alle aandacht verdient.

Waarom Mei Plasticvrij een goed initiatief is

Niet omwille van de snedige slogans en oneliners, die vaak elke nuance smoren en soms veel weg hebben van “fake news”. Niet omwille van de goedbedoelende BV’s, die zich zonder kennis van zaken als experts voordoen, en hun wervingskracht blindelings (laten) gebruiken om de opgespelde geloofspunten te verkondigen. Evenmin omwille van het overtuigde Vlaamse gezin, dat haar bijdrage aan een plasticvrije wereld kracht bij zet door naar de beenhouwer te gaan met Tupperware-dozen – vervaardigd uit … plastic. Neen, waar het mij om gaat is dat de actie bewustwording van de consument beoogt, bewustwording van zijn eigen verantwoordelijkheid. En dat is een nieuw – en aanmoedigingswaardig – geluid.

Gedeelde verantwoordelijkheid

Want al te vaak wordt de producent als grote schuldige met de vinger gewezen. “De producent moet zijn verantwoordelijkheid nemen”, roepen de overheden dan in koor. Wat ze bedoelen, is dat ze willen dat iemand anders het opruimen van zwerfvuil betaalt. Ook vorig jaar werden er weer méér plastic verpakkingen op de markt gebracht. Het gevolg van boosaardige producenten, die niets liever willen dan het milieu versmachten met hun plastic ? Neen, eerder het gevolg van demografische en socio-culturele veranderingen.

Steeds kleinere gezinnen en singles willen in de supermarkt kleinere porties vinden, die in verhouding meer verpakking vereisen De drang naar gemak of “convenience” maakt dat we niet langer een prei, een selder, enz. kopen om verse soep te maken, maar voorgesneden en gewassen groenten. En die kan je moeilijk onverpakt meenemen. We kopen ook almaar meer vooraf bereide maaltijden, die dan hygiënisch moeten verpakt worden. Producenten spelen graag in op dat soort tendensen, maar het is wel degelijk de consument die deze keuzes maakt en er dus verantwoordelijk voor is. En die consument moet daarvan maar eens bewust worden gemaakt.

Godzijdank, er zijn verpakkingen!

Afval, en in het bijzonder plastic (verpakkings)afval, is één van de grote uitdagingen van deze tijd, misschien wel op hetzelfde niveau te zien als de klimaatuitdaging. Plastics in de oceanen is vandaag het grote “buzz word” – en terecht. Maar we horen veel te weinig over de vervuiling van onze bodem door (micro)plastics. Laten we niet vergeten dat we van de bodem afhankelijk zijn voor een belangrijk deel van ons voedsel en drinkwater. En ik geef u op een briefje : als de opruiming van plastic in zee al een hele klus wordt, dan is het opruimen van plastic in de bodem een onbegonnen zaak. Beter te vermijden dus.

De bonafide producent heeft daarin een belangrijke rol te spelen, te beginnen bij het design van zijn product. Dààr moet al worden rekening gehouden met wat er met het product zal gebeuren éénmaal het zijn nuttige functie heeft vervuld en verwordt tot afval. Dat gebeurt vandaag nog veel te weinig. En natuurlijk kan ook van de producent een bijdrage worden verwacht in het beheren van deze “end-of-life” problematiek.

Net zoals de consument de onvermijdelijke verantwoordelijkheid heeft om zijn rol correct en te goeder trouw te spelen. Zwerfvuil is immers geen materiaalprobleem, zoals sommigen prediken. Het is een probleem van slecht opgevoede mensen zonder manieren. Er is dan ook geen enkel excuus voor het laten rondslingeren van afval in de natuur.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Plastic op zich is niet het probleem, integendeel : het is de voorbije decennia een zegen gebleken op tal van vlakken. Er wordt misschien nogal snel naar plastic gegrepen, maar het is dan ook zo’n veelzijdig en handig materiaal. Het is als er een eind komt aan het nuttige leven van het product dat de kat op de koord komt : het product wordt dan afval. Plasticafval wordt een probleem, vooral als het niet of slecht wordt beheerd. Dat is ondertussen uitvoerig gebleken.

We hebben dan ook met zijn allen, producenten, overheden, én consumenten, een verpletterende en gezamenlijke verantwoordelijkheid om dit niet te laten fout lopen. Het is niet met de zwarte piet door te spelen dat we dit probleem gaan oplossen. Laten we ons daar maar eens goed van bewust worden.
Daarom wens ik de bezielers van “Mei Plasticvrij” veel succes. Al zou ik het appreciëren als ze het debat zuiver zouden voeren.

Erik Vanderlinden

Opiniestuk: Bioplastics, een gesel voor de afvalverwerkers?

In het Algemeen Dagblad van 29 maart 2018 dient onderzoeker Christiaan Bolck van de befaamde Universiteit Wageningen de directeur van de Vereniging Afvalbedrijven, Dick Hoogendoorn, van antwoord.

Hoogendoorn had er voor gepleit om te stoppen met composteerbare plastics te gebruiken voor verpakkingen omdat ze een “stoorstroom” zouden zijn bij de recyclage van traditionele kunststofverpakkingen. “Voor de consument is het nu een ratjetoe” klaagt Hoogendoorn, die ook meldt dat de sorteermachines in de afvalscheiding niet overweg kunnen met composteerbare plastics.

Maar Hoogendoorn maakt er zelf een ratjetoe van door composteerbare en niet-composteerbare biobased materialen op één hoop “bioplastic” te gooien. (lees onze blog: Bioplastics: Babylonische spraakverwarring alom! voor meer juiste informatie)

Bioplastics? Que?

Dat is ook onderzoeker Chrisitaan Bolck van Wageningen Universiteit & Research niet ontgaan. Hij is niet blij met de oproep van Hoogendoorn. Volgens Bolck kan je composteerbare plastics technisch perfect recyclen, al is op dit ogenblik het aanwezige volume (0,5% van de totale Nederlandse plasticproductie) nog te klein om op een rendabele manier de recyclage te organiseren. Hij is ook niet overtuigd van de verwarring bij de consument. Sowieso ligt de oplossing in betere en intensere communicatie. Consumenten die zich beter bewust worden van de verschillen tussen verpakkingsmaterialen, gaan ook beter afval scheiden stelt hij. Bovendien kunnen composteerbare plastics een oplossing zijn voor verpakkingen die met de huidige technieken nauwelijks gerecycled kunnen worden. Het standpunt van Hoogendoorn vindt hij “erop gericht om de dinosaurussen te laten voortleven”.

Ik ben het volkomen eens met dhr. Bolck. Vandaag zijn er afvalstromen, die zodanig vervuild zijn, o.m. met organisch afval, dat ze praktisch niet te recyclen zijn op een economisch rendabele manier. Denk aan de plastic “stand-up pouches” met bv. bearnaisesaus. Je knipt er een hoek af en drukt er de saus uit in een kommetje. Hoe goed je ook probeert, er blijft altijd een deel saus in de pouch zitten. Zwaar vervuild kunststofafval kan niet degelijk gerecycled worden en ging tot voor kort op het schip naar China. Maar China wil sinds eind 2017 onze troep niet meer. Wat te doen ? Verbranden en nog meer CO2 de lucht in sturen ?

Niet minder maar meer composteerbare plastics graag

Voor de met voedingsresten vervuilde verpakkingen is organische recyclage een valabel alternatief. Dat ziet ook Bolck. Voorwaarde is dan wel dat die verpakkingen uit composteerbare materialen worden gemaakt. Zo kunnen ze mee tot compost worden verwerkt. Compost is een bodemverbeteraar, die voornamelijk koolstof in de bodem brengt. Daardoor groeien planten gezonder op. Via bioraffinage worden uit planten chemische stoffen gehaald waarmee opnieuw composteerbare plastics worden gemaakt. Zo wordt de cirkel gesloten. En daar worden we allen beter van.

Niet minder, maar juist meer composteerbare plastics dus. Zo ziet ook Bolck het. En Hoogendoorn hoeft niet te vrezen, want op deze manier organisch gerecycled komen deze composteerbare plastics niet in zijn dierbare, maar o zo delicate sorteermachines in de afvalscheiding terecht.

 

Erik Vanderlinden
CEO The Compost Bag Company

Opiniestuk: Duurzame supermarkten

De voorbije dagen werd, in de nasleep van de vertrouwenscrisis op het vlak van voedselvoorziening, door een groep consumenten en ngo’s een oproep gedaan naar de supermarkten. Hun oproep vroeg om meer aandacht te besteden aan het verstrekken van informatie over allerhande duurzaamheidsaspecten van de producten die ze verkopen.

Transparantie over de hele lijn

De onderliggende idee is dat de supermarkten meer verantwoordelijkheid moeten opnemen t.o.v. hun klanten en transparanter moeten communiceren. Consumenten zijn inderdaad meer dan hun kasticket en ze willen weten waar ze aan toe zijn. Sommigen pleiten er zelfs voor om de supermarkten nog een stap verder te laten zetten en ze de consument te laten ‘opvoeden’.

Dat geldt mijns inziens dan niet enkel voor de voedselveiligheid en de duurzaamheid van andere producten die supermarkten in hun schappen aanbieden, maar ook voor onder meer de serviceverpakkingen die de klanten meekrijgen.

Het is onderhand wel duidelijk dat de eenmalige (ultra)lichtgewicht plastic zakjes waarin de supermarkten hun klanten vers fruit en verse groenten laten verpakken niet de meest duurzame verpakkingen zijn. De EU heeft al in 2015 een richtlijn uitgevaardigd om het gebruik van eenmalige plastic zakjes drastisch te beperken. Elke lidstaat kreeg 4 jaar om die richtlijn in eigen wetgeving om te zetten en een keuze te maken tussen een radicaal verbod en een ontradende belasting. Wallonië en Brussel hebben hun huiswerk al gemaakt. Vlaanderen treuzelt nog. Maar dat mag voor de supermarkten geen reden zijn om niet proactief te ageren. Zeker als je weet dat 14% van de plastiekvervuiling van het GFT-afval bestaat uit die eenmalige ultralichtgewicht plastic groenten- en fruitzakjes. En wat komt daarvan niet als microplastics via compost in de bodem terecht?

De klanten zijn vragende partij!

Maandagavond ontspon zich op sociale media een leuk gesprek tussen enkele consumenten die het beu waren om al dat plastic mee naar huis te slepen en die de supermarkten opriepen om actie te ondernemen. Ze kwamen daarbij bij The Compost Bag Company uit. Leuk om te zien dat er voor onze duurzame alternatieven interesse is van de kant van de consument. De hamvraag is nu inderdaad : wanneer vind je dit in de winkel? Ik kan verzekeren dat wij ons uiterste best doen om de supermarkten te overtuigen. Misschien is een duwtje vanuit de consumentengemeenschap wat supermarkten nodig hebben om overstag te gaan. Daarom : duwen, jongens en meisjes ! Laat de supermarkten weten wat je ervan vindt.

Een duwtje geven kan door dit bericht te delen op uw persoonlijke sociale media via onderstaande links in de grijze balk.

Opiniestuk: materiaalrecyclage alleen is niet voldoende

“Europa eist recyclage van alle plastic verpakkingen tegen 2030” kopte De Tijd (17/1). Nu China weigert om nog langer Europees plastic afval op te nemen, neemt de EU de vlucht vooruit en wil het zwaar inzetten op volledige recyclage van alle plastic verpakkingen tegen 2030. Het ziet dit niet alleen als een milieumaatregel, maar verwacht ook maar liefst 200.000 nieuwe jobs in sortering en recyclage.

De voluntaristische houding van de Europese Commissie staat schijnbaar in schril contrast met de stellingname van de Europese plasticindustrie in haar persbericht van 16/1 : “European Plastics Industry works towards 50% plastics waste recycling by 2040”. Dit moet enigszins genuanceerd worden, want de industrie spreekt over alle plastic afval. De Commissie neemt echter enkel het plastic verpakkingsafval in het vizier. Toch blijft er een grote kloof. Ook qua timing.

Wat met organische recyclage?

Wat opvalt, is dat de industrie (voorlopig) blijft steken in materiaalrecyclage, waar de Commissie duidelijk de deur openlaat voor organische recyclage. Een klein zinnetje in het krantenartikel is bijzonder veelzeggend : “Er komen Europese labels voor biologisch afbreekbaar plastic”.

Organische recyclage werd in 2017 door Europa erkend als de spreekwoordelijke “derde weg” naast materiaalrecyclage en verbranding met energierecuperatie. Bij organische recyclage vergaan verpakkingen samen met organisch afval tot compost. Dat compost is een bodemverbeteraar die plantengroei stimuleert. Uit planten worden via bioraffinage chemische componenten gewonnen waarmee bioplastics worden gemaakt. En daarmee kunnen dan weer verpakkingen worden gemaakt. Zo wordt de kringloop ook gesloten. Cruciaal in deze kringloop is dat verpakkingen dan composteerbaar zijn. Precies dat wil de Europese Commissie nu ondersteunen. Organische recyclage is te verkiezen boven verbranding als het gaat om plastic afval dat vervuild is met organisch materiaal, doorgaans afkomstig van voedingsproducten.

Plastic verbannen, kan dat wel?

In De Standaard stond op 17/1 dan weer een artikel met als titel “Britse supermarkt bant plastic”. De diepvriesketen gaat als eerste supermarktketen ter wereld de plastic verpakkingen vervangen door alternatieven van papier en karton. Op zich een lovenswaardig initiatief. Maar “the proof of the pudding is in the eating”, zoals de Engelsen zeggen.

Er van uitgaande dat de supermarkt vooral voedingswaren op de markt brengt, zal ze met een voedselveiligheidsproblematiek geconfronteerd worden als ze alternatieven gebruikt van papier en karton. Voor veel van die verpakkingen is een beschermlaag vereist, die doorgaans bestaat uit flinterdun … plastic.

Die laag maakt het recyclen van het papier en karton een stuk moeilijker en doet veel van het oorspronkelijke voordeel teniet. Het milieu dreigt dus bij Iceland van de regen in de druk te komen. Een typisch geval van “greenwashing” ? Tenzij het beschermlaagje uit composteerbaar plastic is gemaakt. Dan kan alles in de organische recyclage. Zou men bij Iceland zo ver nagedacht hebben ?

Opinion: Seulement le recyclage des matériaux ne suffit pas

“L’Europe exige le recyclage de tous les emballages plastiques d’ici 2030”, titre le journal flamand De Tijd (17/1). Maintenant que la Chine refuse d’accepter les déchets plastiques européens, l’UE prend de l’avance et veut se concentrer sur le recyclage complet de tous les emballages en plastique d’ici 2030. Elle voit cela non seulement comme une mesure environnementale, mais attend pas moins de 200 000 nouveaux emplois dans le tri et le recyclage. Ce que l’Echo a bien repéré (« La stratégie ‘plastique propre’ de l’UE créerait 200.000 jobs »).

L’attitude volontariste de la Commission Européenne contraste manifestement avec la position de l’industrie européenne du plastique dans son communiqué de presse du 16/1: «L’industrie européenne des plastiques travaille pour 50% de recyclage des déchets plastiques d’ici 2040». Mais cela doit être légèrement nuancé, car l’industrie parle de tous les déchets plastiques, où la Commission ne voit que les déchets d’emballages en plastique. Pourtant, il y a encore un grand écart. Aussi en termes de timing.

Et le recyclage organique?

Ce qui est frappant, c’est que l’industrie se limite (pour le moment) au recyclage des matériaux, où la Commission laisse clairement la porte ouverte au recyclage organique. Une petite phrase dans l’article de journal est très révélatrice: “Des étiquettes européennes pour le plastique biodégradable arrivent”.

Le recyclage organique a été reconnu par l’Europe en 2017 comme la «troisième voie» proverbiale en plus du recyclage des matériaux et de l’incinération avec valorisation énergétique. En recyclage organique, l’emballage combiné aux déchets organiques se décompose en compost. Le compost est un améliorant du sol qui stimule la croissance des plantes. A partir des plantes, les composants chimiques sont extraits à travers la bioraffinerie pour fabriquer des bioplastiques. Et avec ça, des emballages peuvent être fait à nouveau. Le boucle est donc fermé à cette façon également. Crucial dans ce cycle est que l’emballage soit compostable. La Commission Européenne veut maintenant soutenir exactement cela. Le recyclage organique est préférable à l’incinération lorsqu’il s’agit de déchets plastiques contaminés par de la matière organique, généralement issus de produits alimentaires.

Plastique interdit, est-il possible?

Dans un autre journal flamand, De Standaard, il y avait un article le 17/1 intitulé “Supermarché britannique bannit le plastique”. La chaîne de supermarchés en surgelées est la première au monde à remplacer les emballages en plastique par des alternatives en papier et en carton. En soi une initiative louable. Mais “the proof of the pudding is in the eating”, comme disent les Anglais. En supposant que le supermarché apporte principalement des produits alimentaires sur le marché, il sera confronté à un problème de sécurité alimentaire s’ils utilisent des alternatives de papier et de carton. Pour beaucoup de ces emballages, une couche de protection est nécessaire, qui consiste généralement en un film mince en … plastique. Cette couche rend le recyclage du papier et du carton beaucoup plus difficile et élimine une grande partie du bénéfice original. L’environnement risque d’arriver de la poêle au feu chez Iceland. Un cas typique de “greenwashing”? Sauf si la couche de protection est faite de plastique compostable. Ainsi, tout peut être traité en recyclage organique. Aurait-on pensé aussi loin chez Iceland?

Opinion: Les gobelets à café compostable? C’est possible!

Dans je journal flamand « De Standaard » aujourd’hui (le 8 janvier), un article a été écrit sur les gobelets à café réutilisables sous le titre “Oubliez le sac en plastique, voici un nouvel ennemi“. Cet article décrit combien de déchets en moins il serait produit si les cafés à emporter à la Starbucks n’étaient plus servis dans un gobelet jetable, mais dans des tasses réutilisables. C’est une idée du « Bond Beter Leefmilieu » (BBL) , le ligue flamand pour l’environnement, en réponse à une mesure prise par le conseil municipal de Londres de percevoir une taxe de 25 pence (28 centimes d’euro) sur chaque gobelet jetable.

Emballage à usage unique

Je pense que c’est une bonne idée de penser à l’emballage à usage unique. L’évidence avec laquelle certains distribuent de tels emballages, qui ne sont généralement utilisés que pendant une courte période, contraste fortement avec le problème de déchets que ces emballages provoquent lorsqu’ils ne sont plus utiles. Les coûts de ce problème de déchets sont rarement inclus dans le prix de l’emballage, sinon on deviendrait rapidement plus économe dans la distribution. La décision du conseil municipal de Londres a été prise avec l’intention d’internaliser (une partie de) ces coûts dans le prix et donc d’en réduire la consommation.

Les propositions visant à interdire les gobelets jetables et à ne permettre que des gobelets réutilisables ne posent aucun problème aux adeptes du café à emporter, qui passent déjà d’une tasse à l’autre. Ces propositions nient pourtant absolument les besoins et la commodité de l’utilisateur occasionnel. Et si l’homme ne veut pas qu’il lui est enlevé quelque chose, alors c’est sa commodité acquise. N’y a-t-il donc pas d’autre moyen de résoudre le problème des déchets sans toucher à cette commodité ?

L’alternative est disponible

On pourrait remplacer la couche mince de protection en plastique sur l’intérieur du gobelet en papier avec une couche en bioplastique compostable. Cela rend l’ensemble compostable et permet au gobelet inutile d’être évacué avec les déchets organiques dans des installations de compostage. Le compost est un amendement au sol dont profitent les plantes en pleine croissance. A partir des plantes, et par la bioraffinerie, des composants du bioplastique compostable sont extraits, ce qui signifie qu’une couche protectrice de faible épaisseur peut à nouveau être placée dans le suivant gobelet. Ainsi le boucle du recyclage organique est fermé.

Donc, si le conseil municipal de Londres se porte bien, il non seulement facturera le coût du traitement des déchets dans le prix du gobelet jetable à travers la taxe, mais il stipule également que les gobelets jetables doivent être entièrement recyclables organiquement. De cette façon, le problème des déchets peut être résolu sans rendre misérable la vie de son concitoyen.

Avec des emballages compostables issus d’une source renouvelable (= végétale), nous abordons le problème des déchets sans toucher à l’aspect fonctionnel ou à la facilité d’utilisation de l’emballage. Ça, c’est une politique vraiment intelligente.

Opiniestuk: Meeneemkoffie in composteerbare bekers? Het kan!

In de Standaard stond vandaag (8 januari) een artikel over herbruikbare koffiebekers onder de titel “Vergeet plastic zak, dit is nieuwe vijand”. In dit artikel wordt beschreven hoeveel minder afval zou geproduceerd worden als de meeneemkoffies, zoals Starbucks, niet langer in een wegwerpbeker zouden worden geserveerd. Maar in de alternatieven zoals herbruikbare bekers. Dit is een idee van de Bond Beter Leefmilieu (BBL) als reactie op een maatregel van het Londense stadsbestuur. Zij gaan voortaan een taks van 25 pence (28 eurocent) heffen op elke wegwerpbeker.

Eenmalige verpakkingen

Ik vind het een goed idee om even na te denken over eenmalige verpakkingen. De vanzelfsprekendheid waarmee sommigen zulke verpakkingen uitdelen, die doorgaans maar korte tijd nuttig gebruikt worden, staat in schril contrast met de afvalproblematiek die deze verpakkingen veroorzaken éénmaal ze niet meer nuttig zijn. De kosten van die afvalproblematiek zitten zelden meegerekend in de prijs van de verpakking. Mocht dit wel zo zijn zou men wel snel een stuk zuiniger worden. De beslissing van het Londense stadsbestuur is duidelijk genomen met de bedoeling om deze kosten in de prijs te internaliseren en zo het verbruik af te remmen.

Voorstellen om wegwerpbekers kortweg te verbieden en enkel nog herbruikbare bekers toe te laten, zijn geen probleem voor de meeneemkoffie-adepten, die zich sowieso van de ene naar de andere beker voortbewegen, maar miskent totaal de noden en het gemak van de occasionele gebruiker. En als we ons iets niet graag laten afnemen, dan is het ons verworven gemak. Is er dan geen andere manier om de afvalproblematiek op te lossen zonder aan het gemak te raken?

Is er een alternatief? Ja!

Je kan het flinterdunne beschermende plastic laagje aan de binnenkant van die papieren beker vervangen door een laagje composteerbare bioplastic. Zo wordt het geheel composteerbaar en kan de nutteloos geworden beker met het organisch afval mee in de composteerinstallatie. Compost is een bodemverbeteraar die planten beter doet groeien. Uit planten worden via bioraffinage componenten voor composteerbare bioplastic gewonnen, waarmee dan opnieuw een flinterdun beschermend laagje kan gelegd worden in een volgende beker. Zo wordt de kringloop van de organische recyclage gesloten.

Dus als het Londense stadsbestuur het helemààl goed zou willen doen, dan rekent het via de taks de kost van de afvalverwerking in de prijs van de wegwerpbeker door, maar dan legt het ook op dat de wegwerpbekers volledig organisch recyclebaar moeten zijn. Zo los je de afvalproblematiek op zonder dat je je medemens het leven zuur zit te maken.

Met composteerbare verpakkingen uit hernieuwbare (= plantaardige) bron pakken we de afvalproblematiek aan zonder aan het functionele aspect of het gebruiksgemak van de verpakking te raken. Da’s pas slim beleid!

Title

Shopping basket

Go to Top